شرکت سهامی عام چیست؟
شرکت سهامی عام، شرکتی است که مؤسسین آن قسمتی از سرمایۀ شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین میکنند. به این طریق که مؤسسین، قبلاً بیست درصدِ سرمایه را خودشان تعهد کرده و لااقل سیوپنج درصدِ مبلغ تعهدشده را در حسابی بهنام شرکتِ در شرفِ تأسیس، در یکی از بانکها، سپرده سپس اظهارنامهای به ضمیمۀ طرح اساسنامۀ شرکت و طرح اعلامیۀ پذیرهنویسی سهام، به مراجع ثبت شرکتها تسلیم نمایند. پس از ثبت شرکت سهامی عام، سهام آن در بورس دادوستد میشود.
تشکیل سرمایه و تخصیص سهام
تشکیل شرکت سهامی عام، مستلزم جمعشدن سرمایۀ تعیینشده در طرح اساسنامه است؛ پس از اینکه سرمایۀ شرکت تعهد شد و 35% آن بهصورت نقد پرداخت گردید، تعداد سهام هر کدام از تعهدکنندگان تعیین و اعلام میشود. رژیم حقوقی تأمین سرمایه و تخصیص سهام به شرکا موضوعاتی است که در این مبحث بهطور مختصر به آن پرداخته خواهد شد.
میزان سرمایه
برای تشکیل شرکت سهامی، شرکا (مؤسسان و پذیرهنویسان) باید تمام سرمایه شرکت را تعهد و حداقل 35% آن را بهصورت نقد پرداخت کنند. حداقل سرمایه برای تشکیل شرکت سهامی عام 5 میلیون ریال است (مادۀ 5 لایحه قانونی 1347)
- سرمایۀ شرکت ممکن است از آوردههای نقدی یا غیرنقدی تشکیل شود. رژیم حقوقی هر کدام از این دو نوع آورده متفاوت است:
آورده نقدی؛ دست کم 35% از مبلغی که شرکا (مؤسسان و پذیرهنویسان) تعهد کردهاند باید بهصورت وجه نقد باشد (مادۀ 6 لایحه قانونی 1347) این مبلغ به حسابی که بهنام شرکتِ در شرفِ تاسیس است، در یکی از بانکها، واریز میشود. - آورده غیرنقدی؛ میتوان گفت سرمایۀ شرکت ممکن است از هر چیزی، مال مادی یا غیرمادی تشکیل شود. آوردۀ غیرمادی باید تقویم و تسلیم شود.
تخصیص سهام
همان طور که گفتیم، شرکت سهامیْ شرکتی است که سرمایۀ آن به سهام تقسیم میشود (مادۀ یک لایحۀ قانونی 1347). در قبال آوردۀ هر کدام از مؤسسان و پذیرهنویسان، به تعداد لازم سهم اختصاص داده میشود. تعیین تعداد سهام بر عهدۀ مؤسسان است که باید پیش از دعوت و تشکیل مجمع عمومی مؤسس صورت گیرد.
ارزش اسمی هر سهم که در طرح اساسنامه قید شده است، هر مبلغی میتواند باشد ولی طبق مادۀ (29) لایحۀ قانونی 1347: «…مبلغ اسمی هر سهم نباید از 10 هزار ریال بیشتر باشد». تعیین تعداد سهام در صورتمجلسی که به امضای مؤسسان میرسد قید و به مجمع عمومی مؤسس گزارش خواهد شد. «گزارش مؤسسین باید حداقل پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی مؤسس، در محلی که در آگهی دعوت مجمع تعیین شده است، برای مراجعۀ پذیرهنویسان سهام آماده باشد» (تبصرۀ مادۀ (74) لایحۀ قانونی 1347).
مبحث چهارم: تشریفات نهایی تشکیل شرکت
شرکت سهامی از زمانی ایجاد میشود که شخصیت حقوقی پیدا کند و تحصیل شخصیت حقوقی مستلزم این است که مجمع عمومی مؤسس بر اساس مقررات قانونی بهطور صحیح تشکیل شود و در حدود صلاحیتهایی که به آن محول شده عمل کند. طرز تشکیل مجمع عمومی مؤسس و صلاحیتهای آن موضوع این گفتار است که در دو قسمت آن را بررسی میکنیم.
جمعبندی کلی
همان گونه که توضیح دادیم، شرکت سهامی عامْ درای پیچیدگی و نکتههای بسیار ظریفی است که نیاز به آگاهی کامل از قوانین دارد؛ ما در مجموعۀ حامی ارقام با کادری مجرب در حوزه ی ثبت شرکتهای سهامی عام، آمادۀ خدمتگزاری به شما بزرگواران هستیم.
حامی ارقام، حامی کسبوکار شما.